برخی از والدین به دلایل اقتصادی یا به دلیل کمبود فضای کافی برای زندگی در خانه خود را محدود به داشتن تنها یک فرزند می کنند . بعضی نیز این تصمیم را می گیرند چون خودشان رابطه های سختی با خواهر یا برادرشان داشته اند و نمی خواهند فرزندشان همان الگو را داشته باشند. مشکلات اقتصادی برای خانواده بزرگتر هم یکی از دلایلی است که معمولا عنوان می شود. اگر بخواهیم، می توانیم به تعداد والدین، انگیزه برای تک فرزندی پیدا کنیم. تصمیم به داشتن یک فرزندان مثل همه تصمیم های دیگر، مزایا و معایبی دارد که در این مطلب به بعضی از آنها اشاره می کنیم:
اغلب تمایل داریم به کودکانی که خواهر و برادر ندارند خودخواهی و اینکه عادت به تقسیم نکردن دارند را نسبت دهیم. بعضی از والدین نیز خود را به خاطر ندادن خواهر یا برادر به فرزند یگانه خود احساس گناه می کنند و به همین دلیل او را زیادی ناز پرورده می کنند. با اینحال باید بدانیم ویژگی روانشناختی مشخصی برای کودکان تک فرزند وجود ندارد، بخشنده یا خودخواه، همه چیز برمی گردد به سابقه و تربیتی که والدین به او داده اند. از طرفی به نوعی می توان گفت از نظر امکانات امروزه بیشتر کودکان بی اندازه دست پر هستند.
تنها بودن با والدین باعث می شود کودکان تک فرزند زمان بیشتری را با والدین و بزرگسالانی که آنها را احاطه کرده اند بگذرانند و گاهی احساس شود با دوستان و کودکان همسن خود فاصله دارند. البته اینجا هم عمومیت دادن کاملا غیر ممکن است، برعکس امروزه %60 زنان خارج از خانه کار و فعالیت می کنند که همبن موضوع دلیل شروع ارتباط کودکان با دیگران از سنین پایین می شود زیرا آنها به مهد کودک می روند و خیلی زود امکان گره خوردن با ارتباطات خارج از خانواده خود را پیدا می کنند. با اینحال به سهم خود به عنوان والدین برای دعوت از دوستان فرزند خود به خانه در فرصت های مناسب و گذراندن تعطیلات با بچه های فامیل شک نکنید تا فرزندتان بتواند به تبادل با دیگران عادت کند.
شاید نتوانیم بگوییم عشق بیشتر، عشق متمرکز توصیف بهتری است. درست است که برعکس کودکانی که با برادر و خواهر خود بزرگ می شوند کودک تک فرزند امتیاز گرفتن توجه بیشتر و متمرکز روی خودش را از والدین دارد و چون برای بدست آوردن آن مبارزه نکرده هیچ شکی در عشق والدین به خود ندارد که همین موضوع هم به بعضی از کودکان امکان داشتن عزت نفس قوی تری می دهد. اما باز هم در این مورد هیچ چیز سازماندهی شده نیست و کودکان تک فرزندی وجود دارد که والدین آنها فرصت رسیدگی به آنها را ندارند و احساس رها شدن می کنند. از طرف دیگر مرکز دنیا بودن جنبه های نامناسب خود را نیز دارد زیرا انتظارات والدین تنها روی او متمرکز می شود و باعث می شود کودک فشار بیشتری را متحمل شود.
مطلب پیشنهادی: مهارت های اجتماعی را به فرزندمان یاد دهیم
هیچ پژوهشی نشان نداده که کودکان تک فرزند نسبت به کودکان دیگر در تحصیل موفق بهتری دارند. اما با اینحال به طور عمومی واقعیت دارد که از نظر تحصیلی فرزند اول خانواده درخشان تر از فرزندان بعدی عمل می کنند زیرا تمام توجه والدبن به آنهاست. وقتی والدین تنها یک فرزند دارند، در مورد تحصیل فرزند یک بعدی تر و سختگیرتر هستند. در مورد اصلاح تکالیف توجه بیشتر نشان می دهند و تاکید بیشتری روی پیشرفت ذهنی فرزندشان دارند.
باید تایید کرد که والدین کودکان تک فرزند اغلب در پذیرش اینکه فرزند “کوچک” شان بزرگ شده با مشکل رو به رو می شوند و ممکن است به اندازه کافی فرزندشان را برای بزرگ شدن و کسب استقلال آزاد نگذارند و کودک هم ممکن است احساس خفگی کند یا خود را مانند موجودی ضعیف یا بیش از اندازه حساس ببیند. از طرفی نیز برخی والدین تمایل دارند فرزندشان را همسطح خود قرار دهند و او را مانند بزرگسالان تربیت کنند و احساس مسئولیتی برای کودک ایجاد کند که گاهی برای او کمر شکن می شود.
داشتن خواهر و برادر خیلی زود به کودکان یاد می دهد تا حریم خود را مشخص کنند، انتخاب ها و خواسته هایشان را تحمیل کنند و از عهده بحث ها بر آیند از طرفی هم ممکن است برخی کودکان تک فرزند در مقابل رقابت با دیگران یا مشکلات خود را بی سلاح ببیند. با اینحال باز هم اینجا باید یاد آوری کنیم در این مورد نیز هیچ نشانه های شخصیتی خاص برای کودکان تک فرزند وجود ندارد، در آینده مدرسه به آنها خیلی سریع فرصت مواجهه به رقابت میان همسن هایش را می دهد و می توانند جایگاه خود را در قلب گروه خود پیدا کند.
شما دارای چند فرزند هستید؟ نطراتان درباره تک فرزندی چیست؟ تجربه و دیدگاه خود را با ما از طریق بخش نظرات در پایین همین صفحه به اشتراک بگذارید:
مطلب پیشنهادی: به فرزندتان یاد دهید چگونه با شکست رو به رو شود!
رشد ذهنی جنبه مهمی از رشد است که تواناییهای ذهنی مختلف را تحت تأثیر قرار…
بازی شناختی انواعی از بازیها است که با توجه به ویژگیها وخصوصیاتی که دارند، بسیار…
تب کودک یکی از رایجترین بیماریها در سنین کودکی و خردسالی است. اگر شما هم…
دانستن علت جیغ زدن کودک یکی از دغدغههای اساسی والدین است، زیرا با دانستن علت…
پرخاشگری کودک یکی از اختلالات رفتاری شایع در جامعه است. به عنوان یک دانشجوی روانشناسی…
انتخاب مهد کودک مناسب یکی از دغدغههای اصلی والدین امروزی است. مادر باربد نیز در…
View Comments