آموزش سلام کردن به کودکان: سلام نکردن برای آنها اختیاری است؟

به قولی: “ادب خرجی ندارد ولی همه چیز را می خرد”. همه ما به اهمیت این عبارت واقفیم اما این موضوع هنوز برای فرزند مان مفهومی غیر انتزاعی و ذهنی دارد در صورتیکه می دانیم سلام کردن، تشکر کردن و خداحافظی کردن رفتاری اصولی است نه انتخابی. اگر با این نظر موافق هستید به خواندن مقاله ادامه دهید اگر هم موافق نیستید باز هم به خواندن آن ادامه دهید شاید با جنبه هایی از آن موافق باشید و برایتان جالب باشد.

امروزه والدین افسوس ادب و احترامی را می خورند که به سرعت در حال کمرنگ شدن است و بسیار پیش می آید به نوجوانان و حتی کودکان می گویند “مثل زمان ما با ادب نیستید”. ناراحت کننده است چون همه می دانیم ادب پایه ارتباط متعادل و خواستنی با دیگران است و باز می دانیم دروازه فرصت ها به روی افرادی باز است که مودب و دوست داشتنی هستند. در نهایت چون همه ی پدر و مادرها خواستار خوشبختی فرزندانشان هستند، باید آموزش ادب و احترام را از وظایف خود بدانند.

برای آموزش سلام کردن، پدر و مادرها باید وارد عمل شوند

مشخص است کودکی که در خانواده ای بزرگ شده که رفتار مودبانه در آن تشویق می شود، در بزرگسالی فردی مودب خواهد بود. بنابراین می توانیم بگوییم اولین جایی که کودک باید ادب را یاد بگیرد در خانه است. بله، رفتار مودبانه چیزی است که آموزش داده می شود و هیچکس یکروزه و با جادو مودب نمی شود. در حقیقت کودکی که به طور طبیعی فقط به خودش توجه دارد نمی فهمد چرا و چه لزومی دارد به دیگری توجه کند حالا آن دیگری چه همبازی اش باشد چه پدر بزرگ یا مادر بزرگ و یا حتی شما بنابراین ممکن است سلام نکردن کودک از نظر خودش ظبیعی باشد! در این حالت جمله “حالا چی می گیم؟” وقتی می خواهیم فرزندمان به کسی سلام کند یا از کسی تشکر کند، معانی بسیاری پیدا می کند.

چطوری سلام کنیم؟

سلام کردن کودکان خیلی ساده است: در چشمان مخاطب خود نگاه می کنیم یا به او لبخند می زنیم و می گوییم:”سلام”. این “سلام” کوچولو در مهد کودک یا پارک معنی “می خوای با من بازی کنی؟” می دهد. سلام کردن و جواب گفتن به سلام دیگران اجازه رشد به مهارت های اجتماعی متعددی مثل تقسیم کردن، به دیگران گوش دادن و مذاکره کردن را می دهد.

 کودکان از زمان نوزادی می توانند به خوبی با دیگران ارتباط برقرار کنند، ابتدا به آن ها لبخند می زنند بعد به تدریج حدود 10 ماهگی هنگام خداحافظی، دست خود را به سوی آن ها دراز می کنند یا آن ها را می بوسند. سپس زبان گفتاری است که جای خود را باز می کند و کودک شروع به گفتن کلماتی مثل: “الو”، “بابا”، “ماما” و کمی بعدتر “خداحافظ”، سلام”، و… می کند. در این دوران گاهی کودک نمی خواهد بعضی از کلمات را بگوید مثل همین “سلام”. شاید به دلیل خجالت یا دلش نمی خواهد، اما بدون فشار و زور همچنان او را تشویق به سلام کردن کنید. حدود 4 سالگی کودک آمادگی فهم این را دارد که برایش توضیح دهید چگونه یک سلام ساده می تواند دوست یا یکی از نزدیکانش را خوشحال کند.

چطور کودک را تشویق به سلام کردن کنیم؟

• برای آموزش سلام کردن به کودکان، الگو باشید، مسلم است که والدین تاثیر نا محدودی روی فرزندان خود دارند بنابراین شما هستید که می توانید از نوزادی با سلام کردن، گفتن “لطفا” به دیگران و “تشکر کردن” برای فرزند خود الگو باشید.
• از طرف دیگر وقتی کسی به خودش زحمت می دهد و به فرزند شما سلام می کند ولی او عکس العملی که انتظار می رود را نشان نمی دهد، صحبت خود را قطع کنید و به فرزند خود سلام کردن به فرد دیگر را تذکر دهید، این کار باعث می شود اهمیتی که شما به رفتار مودبانه می دهید را متوجه شود و بلاخره وقتی فرزندتان به سلام دیگران جواب می دهد او را تحسین کنید.
• هنگامی که فرزند شما به سلام دیگران پاسخ مناسب نشان می دهد، از این فرصت استفاده و  روی عکس العمل مثبت دیگران نسبت به او تاکید کنید.
• وقتی به پارک می روید فرزندتان را تشویق کنید به بچه های دیگر سلام کند، خود را به آن ها معرفی کند و نام آن ها را بپرسد. سلام کردن کودکان با هم یکی از روش های موثر برای نهادینه شدن این موضوع در آنها است.
• می توانید بازی های تخیلی انجام دهید:  داستانی خیالی که آدم های دیگر نیز حضور دارند بسازید و او را در موقعیتی قرار دهید که سلام کند مثلا به صندوقدار فروشگاه یا راننده تاکسی، دوستش، مسئول چرخ و فلک یا در مهمانی.
• فرزند خود را مجبور نکنید اگر مایل نیست سلام کند فقط اهمیت رفتار مودبانه را به او یادآور شوید. در مقابل سلام نکردن کودک واکنش هیجانی نشان ندهید.
• هنگامی که سلام می کند او را تشویق کنید به این ترتیب او متوجه انتظارات شما می شود اما اگر او را دعوا کنید احساس می کند او را مجبور به انجام کاری که دوست ندارد کرده اید.
• صبور باشید، یادگیری ادب و مهارت های اجتماعی زمان و صبر می خواهد. سعی کنید خودتان را به تکرار دلایل سلام کردن برای فرزندتان عادت دهید و حواسمان باشد آمادگی یادگیری رفتارهای مودبانه حدود 4 سالگی پدیدار می شود ولی تا آن موقع می توانیم کلمات جادویی و مودبانه را بارها و بارها تکرار کنیم.

منبع : http://www.mamanpourlavie.com/