تنها بازی کردن کودک: چرا فرزندم بلد نیست به تنهایی بازی کند؟

برای درک اهمیت مسئله تنها بازی کردن کودک تصور کنید زمانی که مشغول انجام کار یا وظایف مربوط به خانه هستید و فرزندتان نمی تواند با خودش تنهایی بازی کند، یا زمانی که ماشین بازی با فرزندتان به پایان رسیده اما او از شما می خواهد بازی دیگری را با او شروع کنید و شما بی حوصله از اصرارهایش می خواهید که او به تنهایی خودش بازی کند. چرا فرزند اینقدر به پدر یا مادر خود وابسته است؟ چگونه تنهایی بچه را پر کنیم؟ در این مطلب سعی می کنیم درباره موضوع تنها بازی کردن کودک صحبت کنیم. اگر بارها با خود جملاتی مثل “دخترم تنهایی بازی نمیکنه چیکار کنم؟” یا ” دلیل بازی نکردن کودک با اسباب بازی چیست”  به ذهنتان رسیده است، این مطلب برای شماست.

بخشی از شخصیت فرزند شما در لحظاتی که به تنهایی بازی می کند ساخته می شود. در سنین 2 تا 4 سالگی، کودکان به تدریج  وجود خود را به عنوان فردی جدا از دیگران درک می کنند و وقتی نام یا سن او را می پرسند دیگر به والدینش نگاه نمی کند و خودش جواب می دهد. این دوره که “شروع استقلال” نام دارد انرژی زیادی از او می گیرد و او را شکننده می کند. در این دوره پیچیده، کودک به سادگی می تواند از تنهایی یا سر و صدا های معمول خانه بترسد، به همین دلیل است که تنهایی را ترجیح نمی دهد، حتی تنهایی بازی کردن.

در این دوران فرزند شما هنوز منابع و مهارت لازم برای اطمینان دادن به خود را در دست ندارد. او فکر می کند شما به اندازه کافی به او توجه نمی کنید و یا شاید هم با خواهر یا برادر بزرگترش کمی بد رفتاری کند. دلایل متعددی می تواند موجب احساس ناامنی فرزندتان باشد و مهم است که آنها را پیدا کنید تا بتوانید رفع شان کنید.

کودکی که بلد است به تنهایی بازی کند کمتر حوصله اش سر می رود چون بلد است سرگرم شود! اگر فرزند شما نمی تواند به تنهایی بازی کند، می تواند به دلیل حضور مستمر شما باشد که شاید هیچوقت امکان به تنهایی بازی کردن را به او نداده است و یا شاید هر بلعکس، کودک نیاز دارد از عواطف شما نسبت به خودش مطمئن شود (اگر به دلیل مشغله زیاد وقت کمی برای فرزند خود دارید، بازی وسیله ای است که به او نشان دهید حواستان بهش هست و به او توجه دارید) یا شاید هم بلد نیست چکار کند، به همین سادگی!

برای تنها بازی کردن کودک والدین چه کارهایی می توانند انجام دهند؟

• کمک کنید تا فرزندتان مکانی آرام صمیمی، گرم و نرم برای بازی پیدا کند، جایی که بتواند با خودش تنها باشد مثل روی قالیچه ای بزرگ یا در اتاقش، زیرا ضروری است فرزندتان در آن مکان احساس خوبی داشته باشد. حتما کامپیوتر، تبلت و بازی های دیجیتالی را خاموش و از دسترس او خارج کنید.
• وقتی فرزندتان طبق معمول شما را برای بازی فرا می خواند، فکر نکنید مجبور هستید فوری خواسته او را برآورده کنید! یا  اگر به او بگویید : “من الان دستم بنده و نمی تونم بیام باهات بازی کنم” والدین ناشایستی هستید، حتی برعکس به او خدمت بزرگی می کنید! در نظر داشته باشید تعلل شما برای بازی کردن با او می تواند زمانی به او بدهد تا قدری تنها بازی کردن را تجربه کند
• برای کودکان یاد گرفتن تنها بودن، مرحله ی کاملا اجباری است. درست است که دیگران او را بدنیا آورده اند اما نمی تواند مدام به آنها و حضورشان وابسته باشد اگر نه زندگی بزرگسالی اش بسیار پیچیده خواهد بود! همه ما به  دنیای شخصی خودمان احتیاج داریم که بتوانیم لحظاتی در آن نفس تازه کنیم.
• وقتی کودکان تنها بازی می کنند تصورات شان را بکار می گیرند، آنها تقلید و شبیه سازی می کنند مثل مربی، مامان، بابا… . آنها برای خودشان “من” خودشان را خلق می کنند یعنی شخصیت شان را می سازند. اگر شما مدام بخشی از بازی آنها باشید مانع گذشتن از این مرحله می شوید.

5 ایده کوچک برای برای بازی کودک به صورت انفرادی

• فرزندتان احتیاج دارد تنها بازی کردن را یاد بگیرد. در اطراف او بمانید بدون آنکه لازم باشید در کنارش بنشینید اما خیلی از او دور نشوید، همانطور که مشغول کار خود هستید با او حرف بزنید، صدای شما خلایی  که موجب هراس فرزندتان می شود را پر خواهد کرد.
• به او پیشنهاد بدهید. فرزندتان به تنهایی نمیداند چکار کند. بدون آنکه بازی ای را تحمیل کنید کمک کنید تا یکی را انتخاب کند مثلا با شوخی بگویید ” وای راست می گی تو هیچ اسباب بازی ای نداری!” و او جواب خواهد داد: “چرا دارم!” و شما می گویید:” کدوم یکی رو ترجیح میدی”؟ و وقتی یکی از اسباب بازی هایش را برای نشان دادن به شما به دست بگیرد دیگر دلش می خواهد با آن بازی کند.
• به بازی هایش توجه نشان دهید. برای آنکه فرزند خود را به  بازی هدایت کنید باید بدانید چه اسباب بازی هایی در اتاقش دارد که شما قبلا روش بازی کردن با آن را برایش توضیح داده اید، به او کمک کرده اید آن را سرجایش قرار دهد و می تواند به آسانی آن را پیدا کند.
• او را تشویق کنید. فرزند خود را هنگام بازی، از فاصله دورتر مشاهده کنید و وقتی در چیزی موفق می شود او را تحسین کنید. برای تنها ماندن با اسباب بازی ها کودک باید اعتماد به نفس کافی داشته باشد تا بتواند به خود آرامش خاطر بدهد و نیاز دارد بشنود کار خوبی انجام می دهد. از تکرار اینکه چقدر او را قبول دارید پرهیز نکنید این کار به او کمک خواهد کرد بتواند با خودش تنها بماند.

• تنوع بازی برای تنها بازی کردن کودک ، تعداد زیادی از بازی ها رابه او  پیشنهاد کنید. حدود 2 تا 3 سالگی، کودکان حواس خود را کشف می کنند، برای خرید اسباب بازی ها، وسواس زیاد به خرج دهید، به اسباب بازی هایی مثل پازل، چیدنی ها و انواع لگو و بازی های علمی و آموزشی فکر کنید. البته مداد رنگی، خمیر بازی، قیچی نوک گرد و چسب برای بچه ها جای خود را دارد. کتاب را فراموش نکنیم.

برای عادت دادن کودک به بازی با خودش بهترین لحظه کدام است؟

بهترین زمان تنها گذاشتن کودک (اما تحت نظر) برای بازی، صبح زود درست بعد از بیدار شدن از خواب، بعد از ظهر هنگام عصرانه، درست بعد از یک فعالیت خستگی آور، شب ها قبل از خواب و بعد از حمام یا در طول روز زمانی که کودک کمتر فعال است.

 ابتدا برای کمک در کنار او بازی کنید اما نه با او. مثلا هر دو جداگانه با لگو چیزی بسازید یا جداگانه نقاشی کنید یا…

حریم خصوصی والدین

در حقیقت، کودکان باید بفهمند نمی توانند به تنهایی زندگی بزرگسالان را اشغال کنند (چون آنها به فعالیت ها و مشغولیات بزرگسالانه و ارتباط با بزرگسالان دیگر نیاز دارند ) و والدین آنها فقط والدین نیستند و زوجی هستند که زندگی خصوصی دارند، حریم خصوصی که او خارج از آن قرار دارد و باید به آن احترام گذاشته شود.

در نظر داشته باشید این توصیه ها برای تنها بازی کردن کودک نقاط اصلی هستند که قطعا خوشایند کودکان نیست اما نشانه هایی برای آنکه جایگاه خود را بشناسد و نیرویی برای بزرگ شدن و آماده شدن برای زندگی کردن در بزرگسالی است . اگر فرزند شما با وجود احساس امنیت باز هم  می خواهد مدام شما را برای خود داشته باشد، بدانید کودکانی که مدام به دنبال توجه بزرگسالان اند اغلب کودکانی هستند که نیاز دارند به طور مستمر جایگاه شان یادآوری شود زیرا خواسته بدون وقفه آنها نشان از تمایل ناخودآگاه به دخالت در زندگی والدین استد. تسلیم شدن به این خواست فرزندتان خدمت بدی است که به او می کنید، زیرا کودکی که در جایگاه خود قرار ندارد همیشه نگران خواهد بود. به علاوه کودکی که دذ سن مهد است باید بتواند از عهده خودش برآید، هم از نظر جسمی (خودش را بشوید، لباس بپوشد یا به توالت برود) و هم از نظر بازی کردن. این مهارت ها برای رشد ذهنی او، برای قوه تخیل و تسلط بر زبان گفتاری  لازم است

از طرفی کلمات همان ابزاری هستند که به همه چیز امکان وجود داشتن را می دهند زیرا همه چیز و همه را از طریق واژه ها می شناسیم و به زبان می آوریم و حتی در غیاب شان با کلمات است که به آنها فکر میکنیم. وقتی فرزندتان به تنهایی بازی می کند، یاد می گیرد برای خلق دنیای خیالی از کلمات استفاده کند یاد می گیرد ترس از تنهایی را از سر بگذراند، غیبت والدین را تحمل کند و تنهایی را به لحظات مفید تبدیل کند.

مطمئن باشید  این توانایی “تنها بودن بدون نگرانی”  در تمام طول زندگی به دردش خواهد خورد.

شما چه پیشنهادی بریا تنها بازی کردن بجه ها بدون وابستگی بیش از حد به والدین دارید؟ فرزند شما هم برای بازی کردن به تنهایی به شما احتیاج دارد؟ نظرات و تجربه های خود را با ما از پایین همین مطلب در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید:

منبع: www.yoopala.com