کهیر عارضه‌ای پوستی‌ست که به شکل قرمزی، خارش و همچنین تاول و التهاب بر روی پوست مشاهده می‌شود. این عارضه در کودکان و همچنین بزرگسالان بنا به دلایل مختلف بروز پیدا می‌کند. اغلب والدین و به ویژه مادران در هنگام مشاهده‌ی کهیر کودک بسیار نگران شده و به دنبال راه‌حل‌های مختلفی برای درمان آن می‌گردند. به همین دلیل تصمیم گرفته‌ایم در این مقاله به طور ویژه و کامل مسئله‌ی کهیر کودک را مورد بررسی قرار دهیم و راه های درمان و پیشگیری آن را مرور کنیم.
دلایل بروز کهیر کودک چیست؟
پیش از هر چیز بهتر است بدانیم چرا کودکان به کهیر مبتلا می‌شوند. در واقع دانستن این نکته به ما کمک می‌کند تا:
- شناخت کافی از این عارضه داشته باشیم.
- راه‌های درمان آن را درک کرده و روندشان را به درستی طی کنیم.
- عواملی را که باعث تشدید آن می‌شوند بشناسیم.
- بتوانیم در راستای پیشگیری از آن درست عمل کنیم.
علت کهیر در کودکان را می‌توان از جنبه‌های مختلفی بررسی کرد. در واقع در برخی موارد کهیر کودک تنها نشانه‌ای از یک عارضه و مشکل دیگر در بدن کودک است. در ادامه هر یک از علل بروز کهیر کودک را به طور جداگانه مورد بحث قرار می‌دهیم.
علل آلرژیک ابتلا به کهیر در کودکان
یکی از دلایل اصلی بروز کهیر پوستی در کودکان، حساسیت و واکنش بدن به برخی از مواد غذایی و عوامل محیطی‌ست. در واقع کهیر کودک یکی از حساسیت‌های پوستی‌ست که به دلیل قرار گرفتن فرد در معرض شرایطی خاص به وجود می‌آید. اما این شرایط کدامند؟
- خوردن موادی که بدن نسبت به آن‌ها آلرژی دارد
این مواد شامل مواردی همچون برخی میوه‌ها، شیر، برخی آجیل‌ها و یا دانه‌های درختی، ماهی و … است. - گرده‌ی گل
وجود گرده‌ی گل در محیط باعث ایجاد حساسیت در برخی از افراد و به ویژه کودکان شده و بر روی قسمت‌های مختلف پوست‌شان ایجاد کهیر می‌کند. - داروها
ممکن است کودک به برخی از داروها (نظیر پنی‌سیلین) حساسیت داشته باشد. - حیوانات خانگی و یا پرندگان
برخی کودکان نسبت به انواع حیوانات خانگی و به ویژه پرندگان آلرژی دارند. - نیش حشرات
یکی از دلایل دیگر ایجاد کهیر بر روی پوست، گازگرفتی و یا نیش حشرات است.
دلایل غیرآلرژیک بروز کهیر کودک
بروز کهیر کودک تنها به دلایل آلرژیک اتفاق نمی‌افتد. در واقع در برخی مواقع ممکن است به دلیل وجود عواملی خارجی کودک دچار کهیر شود. این موارد عبارتند از:
- تماس با مواد شیمیایی و بعضی از مواد شوینده (صابون، شامپو و …)
- ماندن بیش از حد در مقابل تابش آفتاب
- حضور در شرایط سرمای شدید
- نشستن بیش از حد و فشار به بخشی از بدن (این مورد در صورت فشار کوله‌پشتی بر پشت کودک در دراز مدت نیز مشاهده می‌شود.)
- ورزش
- استرس و ترس کودک
- بیماری (سرماخوردگی و یا بیماری‌های ویروسی و …)
- عفونت‌های میکروبی
علائم و نشانه‌های کهیر کودک کدامند؟
کهیر علائم کاملاً مشخصی دارد. در صورت دچار شدن کودک به کهیر، بر روی پوست او التهابات قرمز مشاهده می‌شوند. این التهاب ممکن است یک یا چند جای بدن ظاهر شود. از طرفی در برخی موارد کهیر کودک به شکل یک نوار و یا به صورت خوشه‌ای بر روی بدن به وجود می‌آید.
علاوه بر این می‌توان خارش را یکی دیگر از نشانه‌های کهیر بودن التهاب‌ها دانست. به همین دلیل زمانی که کودک درگیر کهیر است به شدت نقطه‌ی مورد نظر را می‌خاراند. گاهی اوقات کهیر از یک نقطه‌ی بدن محو شده و ناگهان در محلی دیگر دیده می‌شود. یکی دیگر از اشکال کهیر، التهاب‌های دایره‌ای شکل در نقاط مختلف بدن است.
روش‌های مختلف درمان کهیر
برخی از انواع کهیر نیاز به درمان خاصی ندارند و پس از حذف شدن عامل حساسیت‌زا به‌ندرت محو می‌شوند. تنها در طول این مدت کافی‌ست با استفاده از برخی روش‌ها به تسریع بهبودی کهیر و سلامت کودک کمک کنید. برای مثال کمپرس آب سرد، استفاده از لوسیون کالامین، نپوشاندن لباس تنگ به کودک و … از جمله نکات راهگشا هستند که می‌توانند کمک‌کننده باشند.
شما می‌توانید به محض مشاهده علائم کهیر کودک و در صورت نگرانی، فرزندتان را نزد یک متخصص پوست و مو برده تا دلیل بروز این عارضه را پیدا کنید. پزشک با پرس‌وجو در خصوص مواد غذایی‌ای که کودک طی چند روز گذشته خورده و یا شرایط محیطی‌ای که تجربه کرده است می‌تواند دلایل احتمالی را کشف کند. همچنین در برخی موارد ممکن است برای تشخیص این مسئله از آزمایش خون و یا آزمایش آلرژی کمک گرفته شود.
در صورت لزوم ممکن است پزشک برای کودک داروهای آنتی‌هیستامین تجویز کند. اما یادتان باشد بدون اجازه‌ی پزشک هیچ‌گاه به کودک دارو نخورانید.
در چه شرایطی پس از مشاهده‌ی کهیر کودک باید با اورژانس تماس گرفت؟
گاهی افراد می‌پرسند آیا کهیر در کودکان خطرناک است؟ با توجه به مسائلی که تا این‌جای مقاله مرور کردیم پاسخ به این سوال منفی به نظر می‌رسد. اما شرایطی که در بخش قبل بیان شد، برای زمانی‌ست که کودک وضعیت حادّی را تجربه نمی‌کند. اما در مواقعی خاص بروز برخی علائم به این معناست که باید کودک را بلافاصله به یک درمانگاه برده یا با اورژانس تماس بگیرید. در صورتی که علائم زیر را در کودک مشاهده کردید بدون تلف کردن وقت با اورژانس تماس بگیرید:
- وقتی صورت یا زبان کودکتان ورم کرده است.
- وقتی کودکتان به سختی نفس می‌کشد و دچار تنگی‌نفس شده است.
- هنگامی که غذا خوردن و بلیعدن آن برای کودک سخت است. مدام در دهانش بزاق تشکیل می‌شود و همچنین حرف زدن برای کودک سخت است.
- زمانی که کودک دچار بی‌حالی و بی‌هوشی می‌شود.
- در هنگام بروز احساس سرگیجه و یا سبکی در سر.
- اگر کودک به دلیل مصرف مواد غذایی، دارویی و یا گزیده شدن توسط زنبور و … دچار کهیر شده است.
- همچنین اگر کودکان کم‌تر از یک سال سن دارد و حجم زیادی از کهیر را بر بدنش مشاهده می‌کنید.
- اگر دست‌ها و یا پاهای و یا مفاصل کودکتان ورم کرده است یا مفاصلش درد دارند.
- اگر تب و کهیر در کودکان به طور هم‌زمان مشاهده شوند. ( در مورد تب کودک در فرفرک مفصل صحبت کردیم)
بهبود کهیر چقدر طول می‌کشد؟
طول درمان کهیر کودکان به نسبت وخامت آن متغیر است. در واقع ممکن است کهیر در عرض چند ساعت خوب شود. این امکان نیز وجود دارد که درمان آن بیش از چند روز طول بکشید.
در مجموع می‌توان گفت طول درمان کهیر کودک به عوامل زیر وابسته است:
- علت بروز کهیر کودک
- روش درمان به کار رفته
- رعایت یا عدم رعایت نکات مهم برای پیشگیری از پیشرفت آن
- توجه به مسائل طول درمان
چند نکته برای پیشگیری از ابتلا به کهیر کودک
همواره نگرش ما در مواجه با انواع بیماری‌ها و عارضه‌های کودکان و حتی بزرگسالان، پیش از درمان، باید پیشگیری و تلاش برای عدم ابتلا باشد. این مسئله در خصوص کهیر کودک نیز صدق می‌کند. به همین دلیل بهتر است سعی کنیم پس از شناخت عوامل بروز چنین مسئله‌ای، آن‌ها را از بین برده و از ابتلای کودک به کهیر جلوگیری کنیم.
شاید بتوانید کارهای محدودی را در این زمینه به انجام برسانید و حذف برخی از عوامل ابتلا به کهیر از دسترس‌تان خارج باشد. اما برخی از دلایل بروز کهیر هستند که به راحتی و با کمی توجه می‌توانید کودک را از آن‌ها دور نگه دارید.
اگر متوجه شده‌اید که کودکان به چه چیزهایی حساسیت دارد، آن‌ها را از دسترسش دور کنید. برای مثال اجازه ندهید موارد حساسیت‌زایی همچون حیوانات خانگی، شوینده‌های حساسیت‌زا و … در خانه وجود داشته باشند. همچنین بهتر است به دنبال کشف مواد غذایی‌ای باشید که کودک به آن‌ها آلرژی داشته و مواظب عدم مصرف این مواد توسط کودک باشید.
نکاتی که در صورت ابتلا به کهیر در کودک باید رعایت کرد
اگر به هر دلیل کودکتان به کهیر مبتلا شده است، می‌توانید با رعایت برخی اصول از پیشروی و افزایش علائم آن پیشگیری کنید. در ادامه قصد داریم برخی از مهم‌ترین راه‌کارهای موثر در این زمینه را معرفی کنیم.
شست‌وشوی محل التهاب
یکی از اولین کارهایی که باید در صورت مشاهده‌ی کهیر بر روی بدن فرزند خود انجام دهید، شست‌وشوی کامل محل التهاب است. این کار را حتماً با آب و صابون انجام دهید. شست‌وشو با آب و صابون کمک می‌کند تا مواد حساسیت‌زا (در صورت وجود) از روی پوست پاک شده و سطح کهیر بر روی پوست گسترش پیدا نکرده و علائم آن افزایش نیابند.
اجازه ندهید کودک محل کهیر را بخاراند
یکی از اتفاقاتی که باعث افزایش کهیر بر روی سطح پوست می‌شود، خاراندن است. به همین دلیل باید از خارانده شدن محل کهیر توسط کودک پیشگیری کنید. این کار بسیار سخت بوده و زمانی که شدت خارش بیشتر می‌شود، سخت‌تر هم می‌شود.
به همین دلیل بهتر است روش‌های مختلفی را در این راستا به کار بگیرید. برای مثال می‌توانید به دست‌های کودک دست‌کش بپوشانید. همچنین استفاده از برخی داروها همچون آنتی‌هیستامین با تجویز دکتر می‌توانند به کاهش خارش کمک کند. دیگر روش‌های جلوگیری از خارش پوست کودک:
o استفاده از کیسه آب سرد
o استفاده از کرم کالامین
برای درمان کهیر کودکان چه کنیم؟
نکته‌ای که بسیار و بسیار و بسیار حائز اهمیت است، عدم استفاده از انواع روش‌های خانگی برای درمان کهیر است. کافی‌ست سری به سایت‌های مختلف بزنید تا انواع روش‌های درمان کهیر شامل موارد زیر را مشاهده کنید:
- درمان کهیر به کمک آلوئه‌ورا
- درمان کهیر به کمک چای کیسه
- استفاده از ریحان برای رفع کهیر
- کاربرد جوش شیرین در درمان کهیر
- و …
این لیست می‌تواند بسیار طولانی‌تر باشد. در هر صورت ما هیچ نظری در خصوص کارآمد بودن یا نبودن هیچ یک از این روش‌ها نداشته و این راه‌حل‌ها چه درست و چه غلط اغلب برای درمان کهیر بزرگسالان تجویز می‌شوند. البته نمی‌توان نقش طب سنتی را در درمان انواع عارضه‌ها نادیده گرفت. به همین دلیل می‌توانید با متخصصین این زمینه مشورت کرده و از گیاهان یا دیگر روش‌هایی درمانی بهره ببرید. اما فراموش نکنید که این امر را حتماً زیر نظر پزشک به انجام برسانید.
