تب کودک یکی از رایج‌ترین بیماری‌ها در سنین کودکی و خردسالی است. اگر شما هم به عنوان والدین با این صحنه مواجه شدید که کودکتان ضعف کرده، عرق کرده است و رنگ چهره‌اش حالت عادی ندارد و به قرمز و صورتی متمایل است. این موارد زنگ هشداری است که خطر وجود تب در کودک را نشان می‌دهد. اکثر والدین از ترس تشنج ناشی از تب، در این مواقع دست پاچه میشوند و اقدامات درستی انجام نمی‌دهد؛ اما باید بدانید که شما هم میتوانید تب کودک خود را کنترل کنید، چگونه؟
در این مقاله از سری مقالات سایت فرفرک در مورد دلایل تب کودک و راه‌های کنترل و درمان آن اطلاعات مفیدی در اختیار شما قرار می‌دهیم. اگر شما هم جز پدر و مادرهایی هستید که این موضوع را یک فاجعه می‌دانید بهتر است این مطلب را تا انتها مطالعه کنید. البته مثل همیشه این مقاله صرفا یک راهنمای اولیه برای شما والدین است و حتما برای درمان باید به پزشک متخصص مراجعه کنید و هرگز بدون مشورت پزشک اقدام نکنید.
تعریفی از تب کردن کودک
در ابتدا قبل از ارائه توضیحات درباره روش‌های درمان، بهتر است با تب آشنا شوید. تب بیماری نیست بلکه نشانه‌ی از وجود عفونت و التهاب در بدن کودک است. در حالت طبیعی، دمای بدن کودک 36 تا 38 درجه سانتی‌گراد گزارش شده است؛ اگر دمای بدن کودک عددی بالاتر از این ارقام باشد نشان‌دهنده وجود تب است. تب یعنی سیستم ایمنی بدن کودک در حال انجام فعالیت است و کودک نیاز به تقویت و درمان دارد.
دلایل تب کردن
موارد مختلفی وجود دارند که باعث ایجاد تب در کودک میشوند، در ادامه به 10 مورد از آن‌ها می‌پردازیم.
- وجود بیماری سرطان سیستم ایمنی کودک را به شدت ضعیف می‌کند و باعث بروز تب می‌شود.
- واکسن زدن باعث ورود میکروب‌های تضعیف شده به بدن می‌شود.
- در آوردن دندان معمولا انرژی زیادی از کودک میگیرد و باعث بروز تب می‌شود. برای حل این مورد میتوانید از اسباب بازی مناسب یا دندانی‌ها برای کاهش درد و خارش کمک بگیرید. (اصولا اسباب بازی کودک 3 ساله برای این موضوع طراحی شده اند.)
- پرکاری تیروئید نیز یکی از دلایل تب است.
- مسمومیت غذایی و اسهال و استفراغ باعث بروز تب در کودک میشوند.
- وجود جراحت‌های عمیق باعث تب کردن کودک میشوند.
- وجود عفونت‌های باکتریایی و ویروسی باعث بروز تب میشوند.
- گرمازدگی ناشی از بودن طولانی مدت در هوای آزاد باعث ایجاد تب می‌شود.
- اگر کودک به میزان کافی آب و مایعات مصرف نکند، احتمال تب کردن وجود دارد.
- پوشاندن لباس خیلی ضخیم در هوای گرم باعث تب کردن کودک می‌شود. در این مواقع میتوانید از اسباب بازی آموزشی که برای این منظور تولید شده اند، استفاده کرده و پوشیدن و درآوردن لباس را به کودک بیاموزید.
تشخیص تب کودک
برای تشخیص تب بسیاری از والدین از روش سنتی تماس دست با پیشانی کودک استفاده میکنند. بهتر است برای مطمئن شدن از دمای دقیق بدن از تب سنج‌ها استفاده کنید، در ادامه برخی از مناطقی را که برای اندازه گیری دمای بدن مناسب هستند بررسی می‌کنیم.
- دمای مقعد: برای اندازه گیری تب میتوان تب سنج را به کمک روش مقعدی استفاده کرد و دمای دقیق بدن کودک را متوجه شد. دماسنجهای مقعدی بسیار دقیق هستند و دمای بدن را به درستی نشان میدهند.
- دمای گوشها: یکی دیگر از قسمتهایی که برای اندازه گیری تب استفاده میشوند، گوشها هستند. در این روش اندازه گیری وجود عفونت داخل گوش تاثیری بر عدد نشان داده شده ندارد؛ اما بهتر است بدانید که این روش مانند روش مقعدی بسیار دقیق و معتبر نیست.
- دمای دهان: دهان یکی از بخشهایی است که بیشترین اندازه گیری دما از طریق آن انجام میگیرد. در این روش تب سنج را کاملا شسته و در داخل دهان کودک و زیر زبان او بگذارید، از کودک خود بخواهید تا تب سنج را با لبهای خود نگه دارد و سپس خارج کرده و دمای نشان داده شده را قرائت کنید. بهتر است این نکته را در نظر بگیرید، نیم ساعت قبل از استفاده از تب سنج دهانی نباید کودک چیزی خورده باشد تا بر روی دما تاثیر نگذارد.
- دمای زیر بغل: از قسمت زیر بغل هم میتوان برای اندازه گیری دما و تب استفاده کرد. شما میتوانید نوک تب سنج را در زیر بغل کودک قرار دهید و از او بخواهید با فشردن دست به بدن، دماسنج را در جای خود به صورت ثابت نگه دارد. سپس دمای نشان داده شده را بررسی کنید.
- دمای شریان گیجگاهی: در این روش دماسنجها غیرتماسی هستند و با استفاده از مادون قرمز عمل میکنند، در این روش دماسنج را بر روی پیشانی یا گوش نگه میدارند تا تب در صورت وجود نشان داده شود. معمولا این روش به دلیل نداشتن تماس بسیار دقیق نیست.
درمان تب کودک
بهترین و اصولی‌ترین روش برای درمان تب، مراجعه به پزشک و تشخیص نوع و علت تب است. این روش به شما کمک می‌کند تا اقدامات بعدی و معالجه کودک را متوجه شوید. در ادامه برخی از روش‌های درمان در خانه را بررسی می‌کنیم که با این روش‌ها میتوان تا حدی تب را کنترل و کاهش داد.
- درهنگام تب از پوشاندن لباس‌های کلفت و تنگ به کودک خود بپرهیزید، این لباس‌ها ممکن است دمای بدن کودک را افزایش دهد. در این مواقع بهتر است برای جریان داشتن هوا، از لباس‌های نخی و گشاد استفاده کنید تا کودک درون آن راحت باشد و عرق نکند. همچنین لباس گشاد را میتوانید راحت‌تر بپوشانید و از تن او خارج کنید و این برای مواقعی که کودک تب دارد پیشنهاد می‌شود زیرا ممکن است نیاز به شستشوی مکرر بدن و پاهای کودک داشته باشید.
- به هیچ عنوان از الکل برای پایین آوردن تب استفاده نکنید، الکل حاوی مواد شیمیایی است که هنگام خشک شدن بر روی پوست گازهای سمی ایجاد می‌کند. این گازهای سمی ممکن است سلامتی کودک را به خطر بیاندازد و تاثیر منفی بر روی درمان او بگذارد.
- در این مواقع به دلیل بالا رفتن دما، بدن کم آب می‌شود و ممکن است لبهای کودک ترک بخورند. برای حل این مشکل بهتر است کودک آب کافی مصرف کند و لبهای کودک را با استفاده از وازلین مرطوب و چرب نگه دارید.
- برای کاهش دمای بدن میتوانید از اسفنج مرطوب استفاده کنید و آن را به بدن کودک بکشید تا دمای بدن او کاهش یابد.
- شما میتوانید با مشورت گرفتن از پزشک معالج از داروهای تب بر مناسب کودکان نیز استفاده کنید. فقط این مورد را فراموش نکنید که دز دارو باید متناسب با سن و وزن کودک باشد تا نتیجه مطلوب را مشاهده کنید.
سخن پایانی
در این مطلب درباره تب کردن کودک و علل به وجود آمدن و راه‌های درمان آن آشنا شدید. تب یکی از موارد ترسناکی است که افرادی که به تازگی پدر و مادر شده‌اند با آن مواجه میشوند. شما میتوانید با مطالعه مطالبی که در اختیار شما قرار دادیم، بهترین اقدام را در هنگام وقوع تب انجام دهید. اگر شما هم تجربه و خاطره‌ای از تب کردن کودک خود دارید و با روش‌هایی متفاوت توانسته‌اید تب را کنترل کرده و پایین بیاورید، برای ما در بخش کامنت‌ها بنویسید؛ شاید تجربه شما راه درمانی برای والدین دیگر باشد.